شگفت انگیزترین مزیت ها و فواید شن بازی برای کودک

به نظر شما فواید شن بازی برای کودک چیست؟ شاید یکی از خاطرات مشترک همه ایرانی‌ها از کودکی، شن بازی کردن کنار ساحل دریای خزر است. تعطیلات و در تابستان سطل‌هایمان را برمی‌داشتیم و شن های ساحل را با بیلچه می‌کندیم و قلعه‌هایی شنی می‌ساختیم، که با یک موج از پا درمی‌آمدند. ما بی‌خبر در حال بهره‌مندی از یکی از بهترین شیوه‌های درمانی خود بودیم. ما داشتیم تمرین می‌کردیم. ساختن، کار مشترک و همکاری، آموزش فیزیک و خیلی چیزهای دیگر که همه از نیازهای رشدی ما بودند. تحقیقات امروزه، بر فواید شن بازی برای کودکان تاکید کردند و ثابت شد که این بازی مهیج کودکی ما، تا چه حد در فرآیند رشدی ما نقش دارد. باهم مروری خواهیم داشت، بر 10 مورد از فواید شن بازی برای کودکان پیش دبستانی و نوپا.

آیا فرزندان شما وقتی از مدرسه به خانه می آیند، سر تا پا کثیف هستند؟ این مسئله بسیار خوشایند است. زیرا نشان می‌دهد، که کودک شما در مدرسه بازی می‌کند، و بسیاری از مهارت‌هایش رشد پیدا می‌کند. شن و ماسه بازی، به شیوه‌های مختلفی برای کودکان مفید است و باید یک فعالیت منظم در زندگی آن‌ها باشد. سوال مهم این است، که چگونه یک گودال شنی، به رشد کودک کمک می‌کند؟ باید بدانید، که جدا از اینکه شن بازی یک شیوه درمان برای رفع اختلالات اضطرابی و افسردگی در کودکان است و سبب آرامش ذهنی کودکان می‌شود، مزایای آموزشی زیادی نیز، به همراه دارد.

یکی از تاثیرات مهم شن بازی در کودکان که نباید از آن غافل شد، حس کردن و تقویت حس لامسه است. زمانی که کودک دستان خود را در داخل شن‌ها می‌کند، بسیاری از اعصاب او تحریک شده و در افزایش حس آرامش و تسکین او نقش خواهد داشت. در صورتی که شن بازی در کنار آب و ساحل انجام شود، تماس با آب و شن خود نقش موثری در آرامش‌بخشی به کودک خواهد داشت

بازی درمانی چیست و چگونه به کودکان کمک می‌کند؟ در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا با فواید شن بازی برای کودک آشنا شوید.

10مورد از فواید شن بازی برای کودکان پیش دبستانی و نوپا

1.مفهوم عدد

برای شناخت اولین فایده شن‌بازی برای کودک باید بدانید که وقتی کودکان در مهدکودک یا کلاس اول شروع به یادگیری رسمی می‌کنند، مفهوم اعداد را نمی‌آموزند. این مفهوم در طول بازی، خیلی قبل از اینکه بفهمند نماد 1 مخفف یک شیء یا یک وسیله است، ایجاد می‌شود. هنگامی که کودک یک پا با گِل درست می‌کند، درک یک شیء را در او ایجاد می‌شود. آن‌ها می‌توانند تصور کنند که دوستشان نیز یک هدف دارد. شاید یکی از دوستان به آن ملحق شود و آن‌ها تصمیم بگیرند یک پای گلی دیگری درست کنند.

این مکاتبات یک به یک نامیده می‌شود و برای اینکه بتوانیم شمارش را یاد بگیریم، ضروری هستند. سپس شروع به ساختن چندین شیء می‌کنند. وقتی یکی فرو می‌ریزد یا خراب می‌شود، اکنون یکی کمتر است. آن‌ها تعداد اشیاء خود را با تعداد زیادی از دوستان خود مقایسه می‌کنند؛ به این می‌گویند یادگیری اتفاقی. آن‌ها واقعاً نمی‌دانند که در حال تجزیه و تحلیل مقدار هستند، اما این کار را به طور طبیعی انجام می‌دهند.

زمانی که کودک اعداد را به طور رسمی یاد می‌گیرد، باید سال‌ها تجربیات کافی در بازی به دست بیاورد تا بتواند ایده‌ای انتزاعی، مثلاً دو به‌علاوه سه را در ذهنش بسازد. بدون درک اینکه اعداد در واقع چه چیزی را نشان می‌دهند، خود اعداد بی‌معنی هستند. کودکان همچنین یاد می‌گیرند که چیزها را در ماسه‌ها مقایسه، تجزیه و تحلیل و اندازه‌گیری کنند.

2.ظرفیت و حجم

ظرفیت یکی از مفاهیم اصلی ریاضی اولیه است که در میان شن‌ها آموزش می‌دهند. عمل ریختن ماسه (یا آب) در داخل و خارج ظروف به کودکان درک کاملی از حجم و ظرفیت می‌دهد. به سادگی با ارائه ظروف، سطل یا فنجان‌های اندازه‌گیری، کودک شما آزمایش می‌کند و یاد می‌گیرد. از طریق شن‌بازی، کودکان مهارت‌هایی مانند:

• مقایسه مقدار شن و ماسه در دو ظرف یکسان،
• مقایسه دو ظرف با اندازه‌های مختلف با یک سطح شن و ماسه،
• کشف چند فنجان/ قاشق ماسه برای پر کردن یک سطل/ ظرف بزرگتر،
• مقایسه اینکه کدام ظرف شن و ماسه بیشتر/کمتری دارد،
• کشف اینکه آیا یک ظرف پر/ خالی/ نیمه پر است،
• ریختن مقداری ماسه و مشاهده پایین آمدن سطح ماسه‌ها در ظرف.

3.مفاهیم علم

گودال شنی جعبه بزرگی از اکتشافات علمی برای کودکان است؛ آن‌ها نه‌تنها در حال حفاری  برای یافتن چیزهایی هستند که مدفون می‌شوند، بلکه در حال کشف لایه‌های مختلف و چگونگی تغییر ماسه با حفاری عمیق‌تر هستند – مانند زمین. ماسه در بالا گرم و خشک است، در حالی که با پایین رفتن به سمت پایین فشرده، سردتر و مرطوب می‌شوند. کودکان به هنگام بازی با شن و ماسه خواص شن و ماسه و اکتشاف آب را کشف می‌کنند.

کودکان همچنین مواد مختلف، چه طبیعی و چه ساخته دست بشر را کشف می‌کنند و یاد می‌گیرند که چگونه چیزها کار می‌کنند و چگونه بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند. وقتی موج دریا قلعه شنی را نابود می‌کند، کودک دارد یاد می‌گیرد که این آب چطور می‌تواند شن‌های ریز را تخریب کند.

4.تقویت مهارت‌های حرکتی ظریف

اندام‌ها و حرکات ظریف به رشد ماهیچه‌های کوچک بدن، به ویژه عضلات انگشت اشاره دارد. وقتی کودکان به خوبی رشد می‌کنند، می‌توانند  مدرسه را شروع کنند. خودکار یا مداد را در دستان خود به‌خوبی کنترل کنند و بنویسند. در گودال شنی، کودکان می‌توانند روی قدرت و کنترل عضلات انگشت خود کار کنند، به خصوص زمانی که با انگشتان خود در شن و ماسه سوراخی را حفر می‌کنند، شن و گل را شکل می‌دهند و جزئیات ریز را در آثار خود قرار می‌دهند؛ به عنوان مثال، قرار دادن شاخه‌های کوچک به‌عنوان شمع در “کیک تولد” (کیکی که با گِل درست می‌شود).

لطافت و دقت زیاد برای ساختن پنجره در وسط قلعه یا خیلی کارهای ظریف دیگر در فرآیند شن بازی در تقویت مهارت‌های حرکتی ظریف کودک نقش ویژه دارد.

5.هماهنگی چشم و دست

 هماهنگی چشم و دست هنگام ورزش،یکی دیگر از فواید شن بازی برای کودک است،چرا که نوشتن و انجام بسیاری از فعالیت‌ها بسیار مهم است. وقتی کودکان با اسباب‌بازی‌های خود روی شن بازی می‌کنند، این مهارت را تقویت می‌کنند، زیرا نیاز دارند دست‌ها و چشمانشان با هم کار کنند تا بتوانند خلق کنند و بسازند. یک کار ساده مانند بیل زدن شن و ماسه در یک سطل با یک بیل کوچک نیاز به تمرکز و هماهنگی زیادی دارد. سال‌های اولیه کودکی زمانی است که باید هماهنگی دست و چشم در کودکان شکل بگیرد و تقویت شود. این به کودکان در انجام فعالیت‌هایی مانند بازی با توپ یا پاره کردن برگه در مدرسه کمک می‌کند.

۶.توسعه مهارت حرکتی درشت

همانطور که عضلات کوچک در حین شن بازی تحریک می شوند، عضلات بزرگ نیز تحریک می شوند. در حین بازی در گودال ماسه ای، کودکان حرکاتی مانند کندن، اسکوپ زدن، ریختن، هل دادن و بلند کردن را انجام می دهند. این حرکات ، مهارت حرکتی درشت عضلات بزرگ را می سازد و بدن کودک را تقویت می کند. آنها نسبت به بدن خود در گودال شن و ماسه و اینکه چگونه می توانند از بدن خود برای انجام وظایف استفاده کنند، آگاهی پیدا می کنند.

7.زبان و واژگان

 گودال شنی مکان مناسبی برای کودک است تا دایره لغات خود را بیشتر توسعه دهد. همچنین فرصت خوبی برای والدین یا معلم است تا اقدامات و فعالیت‌های کودک را به صورت شفاهی بیان کند و برایش توضیح دهد و از این طریق واژگان جدیدی را به او آموزش دهد. در حالی که کودکان در حال کشف هستند، مفاهیم جدیدی (که بسیاری از آن‌ها ریاضی هستند) مانند پر کردن، بیشتر، کمتر، یکی دیگر، خالی، پر و غیره را یاد می‌گیرند. آن‌ها همچنین کارهایی که انجام می‌دهند را به صورت شفاهی بیان می‌کنند، مثلاً به دوست خود در مورد سطح شیبداری که برای اتومبیل هایشان می‌سازند، توضیح می‌دهند.

8.حل مسئله

کودکان در حین بازی دائما در حال حل مشکلات هستند. این مسائل زندگی واقعی که نیاز به راه حل دارند، پایه و اساس انواع حل‌مسئله در سراسر مدرسه، از جمله حل مسائل ریاضی را تشکیل می‌دهند. کودکان باید بدانند که عواملی در بازی وجود دارد که برای رسیدن به نتیجه مطلوب باید برای آن راه‌حلی اندیشید. وقتی کیک گلِی کودک با بیرون آمدن از فنجان خرد می‌شود، باید در نسبت شن و آب تجدید نظر کند. یا زمانی که کودک راهی برای ساختن یک سطح شیب دار برای عبور کامیون‌ها پیدا می‌کند، ممکن است احساس نیاز کند از اشیاء بیشتری به عنوان پایه برای بالا نگه داشتن آن استفاده کند. در این مرحله، کودکان مشکلات را مانند بزرگسالان نمی‌بینند. چالش‌ها را می‌بینند و هر کاری که ممکن است انجام می‌دهند تا آن‎ها را از بین ببرند و موفق شوند.

9.خلاقیت; یکی از مهم ترین فواید شن بازی در کودکان

یکی دیگر از فواید شن بازی برای کودک آن است که شن بازی یک بازی خلاقانه است. از روی بوم کاملاً خالی شن و برخی اسباب‌بازی‌ها، کودکان دائماً ساختارها، اشیاء، روش‌های حمل و نقل و جابجایی شن و چیزهای جدیدی برای انجام ایجاد می‌کنند. ذهن آن‌ها دائماً در حال حرکت است و به راه‌های سرگرم‌کننده جدید برای خلق فکر می‎‌کند. کودکان ذاتاً خالق هستند. هر چه به آن‌ها بدهید – شن، آب، کاغذ، خمیر بازی، هر چیزی – آن‌ها چیزی از آن خواهند ساخت. ماسه همچنین فرصتی را برای خلق آزادانه، بدون درخواست بزرگسالان برای نتیجه خاص، فراهم می‌کند. همانطور که ممکن است با یک فعالیت هنری هدایت شود. این بدان معناست که هر خلاقیتی به کودک احساس موفقیت می‌دهد.

ضمن اینکه شما از دل این بازی‌ها می‌توانید از آنچه در ذهن کودک هست هم باخبر شوید. کودکی که عروسکی را در گوشه‌ای دسترس‎‌ناپذیر از خانه شنی‌اش پنهان می‌کند یا عروسک بابا را در داخل شن مدفون می‌کند، همه دارند از چیزهایی به شما می‌گویند که نیاز به بررسی روان‌کاوانه و کنکاش دقیق‌تر دارد. پس این بار که کودکتان مشغول شن‌ بازی است حتما به او بپیوندید تا از طریق بازی ، او را بهتر بشناسید.

10.مهارت های اجتماعی

گودال ماسه‌ای محل همکاری و بحث بسیار است، به خصوص در مدرسه. مکانی عالی برای ایجاد مهارت‌های اجتماعی است. کودکان باید ابزارها و فضاهای اشتراکی را مدیریت کنند و اغلب تصمیم می‌گیرند با هم بسازند و بازی کنند. که نیاز به صحبت و مذاکره زیاد دارد. در مورد آنچه که آن‌ها می‌سازند، چه کسی چه چیزی را می‌سازد و چگونه آن را انجام می‌دهد، همواره اختلاف نظر وجود خواهد داشت. آن‌ها باید به سرعت یاد بگیرند که چگونه درگیری‌های خود را مدیریت کنند تا از پرتاب شدن توپ شن اجتناب‌ناپذیر به سمت آن‌ها در برخی مواقع جلوگیری کنند! در حین بازی، گفتگوهای دوستانه نیز وجود خواهد داشت. بنابراین، اگر کودک شما هر روز کثیف از گودال شنی به خانه می‌آید، مطمئن باشید که این یکی از بهترین فعالیت‌هایی است که باید انجام دهد.