رقابت بین فرزندان; روش های مدیریت آن در خانواده

رقابت بین فرزندان

ر‌قابت بین فرزندان را چگونه مدیریت کنیم؟ به عنوان یک مشاور، بارها شکایت والدین درباره رقابت و دعوای بین فرزندان را می‌شنویم. باید به خاطر بسپاریم که رقابت بین فرزندان یکی از مراحل رشد طبیعی در کودکان است. آن‌ها معمولاً به‌منظور جلب محبت و تأیید گرفتن از والدین، با خواهر یا برادر‌های خود رقابت می‌کنند. در واقع کودکان بزرگتر نیز هم‌چنان با خواهر و برادرهای خود به‌منظور جلب توجه والدین به رقابت می‌پردازند. یکی از وظایف ما به عنوان والدین این است که به کودکان آموزش دهیم چگونه با یکدیگر کنار بیایند و با خواهر و برادر خود رابطه‌ی مناسبی بسازند.

برای جلوگیری از دعوای خواهر و برادر چه کنیم؟ در ادامه 7 روش مؤثر برای کاهش رقابت بین فرزندان در یک خانواده را بررسی می‌کنیم؛

رقابت بین فرزندان|کدی لند

7 روش مؤثر برای کاهش رقابت بین فرزندان در یک خانواده

۱- بین فرزندان خود تفاوت قائل نشوید؛

نکته حائز اهمیت در رقابت بین خواهر و برادر‌ها این است که والدین از هیچ‌کدام از کودکان طرفداری نکنند و حق را به هیچ‌کدام ندهند. فقط کودکان را به سمت حل‌کردن بحث و مشکل هدایت کنند. طرفداری از یکی از کودکان، نه‌تنها به حل مشکل کمک نمی‌کند، بلکه رقابت بین فرزندان را افزایش می‌دهد.

زمانی که فرزندتان از خواهر یا برادر خود پیش شما شکایت می‌کند، او را راهنمائی کنید که چگونه می‌تواند مشکلش با فرزند دیگر را حل کند؛ به عنوان مثال، اگر کودکی می‌گوید خواهر یا برادرش دائماً در حال بازی با کامپیوتر است و اجازه نمی‌دهد او از کامپیوتر استفاده کند، پیشنهاد دهید درخواست خود را با وی بدین گونه مطرح کند: “برای انجام یک پروژه‌ی مهم درسی برای حدود دو ساعت به کامپیوتر نیاز دارم، بیا با هم به توافق برسیم که چه زمانی می‌توانم از کامپیوتر استفاده کنم.”

به هیچ عنوان در نقش قاضی قرار نگیرید و نگوئید رفتار کدام کودک درست و رفتار کدام کودک اشتباه است. به یاد داشته باشید که نیازی نیست در تمام بحث‌های بین فرزندان خود شرکت کنید. در عوض، به فرزندان خود کمک کنید تا مهارت‌هایی مانند به توافق رسیدن، رعایت عدالت و نوبت‌گیری را تمرین کنند. در خانواده شرایطی را ایجاد کنید که فرزندان یاد بگیرند هرکدام به نوبت از وسایل استفاده کنند؛ برای مثال می‌توان از ساعت‌هایی با زمان‌سنج و یا تعیین روز‌های زوج و فرد استفاده کرد تا نوبت هر کودک برای استفاده از وسیله مشخص شود. هم چنین به کودک یاد دهید با انجام فعالیت‌هایی مانند نفس عمیق کشیدن و خواندن کتاب، می‌تواند خودش را آرام کند (خودش را مشغول کند) تا نوبتش برسد.

 

۲- به کودک خود برچسب «کودک خوب» و «کودک بد» نزنید؛

مراقب باشید کودک خود را در جایگاه «کودک خوب» و «کودک بد» قرار ندهید. هیچ کودکی خوبِ مطلق و یا بدِ مطلق نیست. این کار باعث می‌شود «کودک بد» به تأییدی که «کودک خوب» توسط والدین دریافت می‌کند، حسودی کند. هم‌چنین برچسب‌زدن احتمال دارد کودک را تحریک کند تا با «کودک خوب» دعوا کند.گاهی اوقات به‌نظر می‌رسد که این یک حمله بی‌دلیل است، امّا غالباً اینطور نیست. باید توجه داشت که احتمالاً دو طرف دعوا، مسئولیت مشترکی دارند.

از والدین زیادی می‌شنویم که فرزند بد آن‌ها به فرزند خوب حمله می‌کند. ولی در نهایت پس از بررسی شرایط، مشخص شد که کودک خوب، رفتاری را انجام می‌دهد یا حرفی می‌زند که موجب برانگیختن کودکِ بد می‌شود؛ برای مثال، مادری با من تماس گرفت که دو پسر داشت و عنوان کرد یکی از پسر‌ها همیشه دردسر درست می‌کند. این «کودک بد» به تازگی در آشپزخانه برادرش را کتک زده بود. مادر می‌خواست بداند اینگونه رفتارهای فرزندش چه عواقبی دارد.

پس از ارزیابی دقیق آنچه در آشپزخانه بین دو کودک رخ می‌دهد، مشخص شد آن‌ها درباره‌ی این موضوع که چه کسی لباس‌ها را بشورد در حال بحث کردن بودند که «کودک خوب» لباس‌های «کودک بد» را روی زمین پرت می‌کند. «کودک بد» کسی است که در این شرایط معمولاً مقصر شناخته می‌شود و تنبیه می‌شود.

خطر برچسب زدن به کودک

یکی از خطراتی که برچسب زدن به کودک در پی دارد این است که کودک ممکن است برای انجام کار درست تلاش نکند، چرا که در هر دعوائی بین خواهر و برادر‌ها، او مقصر می‌شود. رفتار کودکِ خوب به علّت توجهی که از والدین می‌گیرد تقویت‌ می‌شود و همراه با رضایت زیاد است. گاهی اوقات کودکِ بد، صادق‌ترین کودک است. به همین علّت مهم است که در چالش بین فرزندان به دنبال مقصر نگردید و فقط به آن‌ها کمک کنید تا بتوانند با یکدیگر کنار بیایند.

رقابت بین فرزندان
۳-” مسخره بازی/دعوا را تمام کنید”.

یکی از مشکلات رایج بین فرزندان، مسخره کردن یکدیگر است. به آن‌ها کمک کنید با تمسخر کنار بیایند، به آن‌ها بیاموزید که طعنه را نادیده بگیرند یا با شوخی پاسخ بدهند. وقتی خواهر یا برادری می‌گوید بو می‌دهی! آن‌ها می‌توانند پاسخ دهند: “ازت ممنونم،  خودم قصد داشتم که بوی بدی بدهم!”. بهترین کار این است که کودکان، خود تلاش کنند چالش بین یکدیگر را حل کنند و اگر موفق به حل مشکل نشدند، از آن‌ها بخواهید نمایش را تمام کنند و بگویید زمانی دوباره می‌توانند باهم بازی کنند که راه‌حلی برای حل دعوای بین خود پیدا کنند. اگر دعوا به صورت فیزیکی ادامه پیدا کرد، آن‌ها را از هم جدا کنید تا آرام بشوند. اگر هر دو کودک دچار به‌هم‌ریختگی هستند، ابتدا صبر کنید آرام بشوند و بعد آن‌ها را راهنمائی کنید.

 

۴- مسئولیت‌پذیری را در خانواده افزایش دهید.

والدین زیادی شکایت می‌کنند که فرزند بد، رفتارهای نامناسب را به فرزند کوچکتر از خود آموزش می‌دهد و وقتی کودک کوچکتر همان رفتار را انجام می‌دهد، کودک بد را نیز مقصر می‌دانند. بسیار مهم است که فرهنگ مسئولیت‌پذیری را در خانواده رشد بدهیم و به کودکان بیاموزیم هرکسی مسئول رفتار خودش است و خواهر یا برادران دیگر به خاطر رفتار او سرزنش نمی‌شوند.

 

۵- کودکی که رفتارهای خوب انجام می‌دهد را نادیده نگیرید.

همیشه “کودک خوب” بودن نیز می‌تواند مشکل‌آفرین باشد. به کودکی که کارهای خوب انجام می‌دهد توجه لازم کنید؛ چرا که رفتارهایی که نادیده گرفته شوند کاهش پیدا می‌کند و رفتارهایی که توجه می‌گیرند، افزایش پیدا می‌کنند. بنابراین توجه زیادی به رفتارهای خوب بکنید.

 

۶- به عنوان والدین، الگوی مناسبی برای حل کردن بدون خشونت اختلافات برای فرزندان خود باشید.

شما مهم‌ترین الگوی فرزند خود هستید. اوقات خوشی را در کنار هم به‌عنوان یک خانواده میتوانید بسازید. سعی کنید شام را در کنارهم و بدون تلویزیون روشن صرف کنید. در حالی که در حال تماشای یک فیلم یا یک بازی رومیزی هستید، می‌توانید روش‌های دوستانه را برای گذراندن وقت با یکدیگر به عنوان یک خانواده الگوسازی کنید. به آن‌ها نشان دهید که چگونه یک مشاجره را به صورت صلح‌آمیز و بدون پرخاشگری حل و فصل کنند.

 

۷- با هر کودک به عنوان یک فرد مستقل رفتار کنید.

با هر کودک به عنوان یک فرد مستقل رفتار کنید؛ رقابت بین خواهرها و برادرها در نهایت برای جلب توجه و تأیید والدین است. با رفتار کردن با هر کودک به عنوان یک فرد منحصر به فرد و دادن توجه و محبت به هر کودک، رقابت را کاهش دهید. اطمینان حاصل کنید که هر کدام از والدین با هر کودک به تنهایی وقت می‌گذراند و کاری را انجام می‌دهند که کودک از آن لذت می‌برد. برخی از مادران و پدران با هر کودک به صورت جداگانه یک قرار ماهانه دارند.

با هر کودک به عنوان یک فرد مستقل رفتار کنید|کدی لند

چرا فرزندانتان با یکدیگر رقابت می‌کنند؟

رقابت بین فرزندان امری طبیعی و شایع است و می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. در اینجا تعدادی از دلایل معمول رقابت بین فرزندان آورده شده است:

  1. جلب توجه والدین: کودکان ممکن است برای جلب توجه و محبت والدین با یکدیگر رقابت کنند. آنها ممکن است احساس کنند که باید برای دریافت توجه بیشتر، بهتر عمل کنند یا دستاوردهای بیشتری داشته باشند.
  2. حسادت: احساس حسادت نسبت به منابع مشترک، اسباب‌بازی‌ها، فضا یا زمانی که والدین به هر کودک اختصاص می‌دهند می‌تواند باعث بروز رقابت شود.
  3. تفاوت‌های سنی و توانایی‌ها: وقتی اختلاف سنی بین کودکان وجود دارد، کودک بزرگ‌تر ممکن است احساس کند وظیفه دارد از کودک کوچک‌تر مراقبت کند و بالعکس، کودک کوچک‌تر ممکن است بخواهد ثابت کند که می‌تواند مانند بزرگ‌ترها عمل کند.
  4. مقایسه‌ کردن: اگر والدین یا اطرافیان کودکان را با یکدیگر مقایسه کنند، ممکن است ناخواسته حس رقابت را در آنها تشدید کنند. مقایسه مداوم دستاوردها و رفتارهای بچه‌ها ممکن است منجر به ایجاد حس رقابت بین آنها شود.
  5. نیاز به اثبات خود: کودکان درحال‌رشد و شکل‌گیری هویت خود هستند و ممکن است بخواهند توانایی‌ها و قدرت‌های خود را به خانواده و افراد دیگر نشان دهند.
  6. فرهنگ خانوادگی: نحوه تربیت و فرهنگی که در خانواده وجود دارد نیز می‌تواند نقش مهمی در ایجاد رقابت بین فرزندان داشته باشد. اگر رقابت در خانواده به‌عنوان یک ارزش مثبت دیده شود، احتمالاً کودکان نیز به طور طبیعی به رقابت با یکدیگر تشویق خواهند شد.

بهترین راه برای مدیریت و کاهش رقابت بین فرزندان، ایجاد محیطی محبت‌آمیز و حمایتی است که در آن هر کودک احساس کند موردتوجه قدردانی قرار گرفته است. همچنین تشویق به همکاری و مشارکت به‌جای رقابت می‌تواند به بهبود روابط بین فرزندان کمک کند.

توصیه‌هایی برای والدین در جهت کاهش رقابت بین فرزندان

برای کاهش رقابت بین فرزندان و بهبود روابط آنها، می‌توانید از روش‌ها و راهکارهای زیر استفاده کنید:

  • توجه و محبت یکسان

    1. توجه فردی: برای هر کودک زمانی را به‌صورت جداگانه اختصاص دهید تا احساس کند موردتوجه و اهمیت است.
    2. تشویق توانایی‌های منحصربه‌فرد: به استعدادها و علاقه‌های خاص هر کودک بپردازید و او را تشویق کنید.
  • تشویق به همکاری

    1. فعالیت‌های مشترک: فعالیت‌هایی را برنامه‌ریزی کنید که نیاز به همکاری دارد، مثلاً ساختن پازل‌های بزرگ، بازی‌های گروهی و پروژه‌های هنری.
    2. هدف‌های مشترک: اهداف و پروژه‌هایی را تعیین کنید که کودکان به طور مشترک برای رسیدن به آنها تلاش کنند.
  • پرهیز از مقایسه

    1. عدم مقایسه مستقیم: کودکان را با یکدیگر مقایسه نکنید و موفقیت‌ها و دستاوردهای هر کودک را به‌صورت مستقل تحسین کنید.
    2. تشویق به مقایسه با خود: به کودکان بیاموزید که خودشان را با پیشرفت‌های گذشته خود مقایسه کنند.
  • تقویت همدلی و احترام تقویت همدلی و احترام

    1. آموزش همدلی: به کودکان آموزش دهید که احساسات و نیازهای دیگران را درک کنند و به حرف‌ها و نگرانی‌های یکدیگر گوش دهند.
    2. پاداش‌دادن به رفتارهای مثبت: رفتارهای همدلانه و احترام‌آمیز را مورد تشویق قرار دهید.
  • مدیریت تعارضات

    1. حل مسئله: به کودکان مهارت‌های حل مسئله و مدیریت تعارضات را آموزش دهید.
    2. مداخله منصفانه: در صورت بروز تعارض، به طور منصفانه میانجیگری کنید و به کودکان بیاموزید که چگونه راه‌حل‌های میانه‌ای پیدا کنند.
  • توضیح و برقراری قوانین

    1. قوانین خانوادگی: قوانین و انتظارات منظمی در خانه برقرار کنید که شامل احترام به همراهان و مسئولیت‌های مشترک است.
    2. تشویق به مسئولیت‌پذیری: به کودکان بیاموزید که هرکدام یک نقش مهم در خانواده دارند و مسئولیت‌های خود را به‌درستی انجام دهند.

شما می توانید سرگرمی‌های مناسب کودکتان را در کدی لند انتخاب کنید