بازی درمانی برای کودکان بیش فعال; اختلال بیش‌فعالی و نقص توجه، یک اختلال رفتاری شایع است که حدود ۸ الی ۱۰ درصد کودکان به آن مبتلا هستند. احتمال وجود این اختلال در پسران سه برابر دختران است؛ اما علت این تفاوت همچنان ناشناخته است. کودکان مبتلا به بیش‌فعالی بدون فکر عمل می‌کنند، بیش از اندازه تکانش‌گرند و در تمرکزکردن با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند. بازی، زبان کودکی است و یکی از راهکارهای درمان کودکان بیش‌فعال بازی‌درمانی است.
بازی درمانی برای کودکان بیش فعال
به نظر می‌رسد کار بر روی درمان‌های روان‌شناختی و غیردارویی برای این افراد ضروری است. بازی‌درمانی یکی از روش‌های درمانی بسیار مؤثر برای این کودکان است. اما تأثیر بازی‌درمانی بر بیش‌فعالی کودک چیست؟ کودک مبتلا به بیش‌فعالی از توجه به جزئیات ناتوان است و در تمرکز هنگام فعالیت و بازی مشکل دارد. همچنین هنگام صحبت مستقیم با او، به نظر می‌رسد که گوش نمی‌دهد و اغلب قادر به پیگیری خواسته‌ها یا اتمام کارها نیست و اغلب وسایل خود را گم می‌کند (وسایل مدرسه و اسباب‌بازی) و فراموش‌کار است. بازی‌درمانی برای کودکی با این مشکلات شامل مواردی از جمله انواع بازی‌های هدفمند و سیستم‌های مبتنی بر پاداش و محرومیت است که تأثیر خوبی روی بیش‌فعالی کودک دارد.
بازی درمانی چیست؟
بازی‌درمانی در روان‌شناسی نوعی درمان است که عمدتاً برای کودکان استفاده می‌شود. زمانی که کودکان نتوانند احساسات خود را پردازش کنند یا مشکلات خود را به والدین یا دیگر بزرگترها بیان کنند، بازی‌درمانی بسیار مفید خواهد بود. مدت زیادی است که از بازی‌درمانی به‌عنوان رویکرد درمانی برای درمان و کاهش علائم کودکان بیش‌فعال و کودکان مبتلا به اختلالات احساسی و اضطرابی استفاده می شود.
اختلال بیش‌فعالی همراه با کمبود توجه
یکی از شایع‌ترین اختلالات عصبی رشدی دوران کودکی اختلال بیش‌فعالی همراه با کمبود توجه است. معمولاً برای اولین‌بار در دوران کودکی تشخیص داده می‌شود و اغلب تا بزرگسالی ادامه می‌یابد. این اختلال شامل ترکیبی از مشکلات مداوم، مانند مشکل در حفظ توجه و تمرکز، بیش‌فعالی و رفتار تکانشی است. این کودکان همچنین ممکن است از اعتمادبه‌نفس پایینی برخوردار بوده و عملکرد ضعیفی در مدرسه داشته باشند. علائم گاهی با افزایش سن کاهش می‌یابد. تشخیص زودهنگام و درمان می‌تواند تفاوت زیادی در بهبود این مشکل در کودکان ایجاد کند.
علائم اختلال بیش‌فعالی
- بی‌قراری و اضطراب بیش از حد
- عدم توانایی در ماندن در یک مکان و عدم تمرکز
- حرکات بی‌نظم و بیش‌فعالی جسمی
- دشواری در نظم‌بخشی به وظایف و فعالیت‌ها
- دشواری در توجه به جزئیات و اشتباهات
- بی‌توجهی در کلاس درس یا در مکان‌های عمومی
- سرعت بیش از حد در صحبت‌کردن و بیان افکار
- اشتباهات فرکانس بالا و سهوی در کارهای روزمره
- دشواری در تنظیم و کنترل عواطف و خشم
- عدم صبر . آشفتگی در صف انتظار
اهداف و مقاصد بازی درمانی برای کودکان بیش فعال
- بهبود عزت‌نفس از طریق بازی، ارزش، اعتمادبه‌نفس و شایستگی با احساس پذیرش و درک
- تغییر هرگونه برداشت منفی احساسات، نگرش‌ها و رفتار والد با اعتماد و احساس امنیت
- کاهش یا ازبین‌بردن رفتار مشکل‌ساز
- رشد منبع درونی کنترل (کنترل خود)، تبدیل به خودمداری بیشتر، مسئولیت‌پذیری کارها و در نهایت روش‌های مناسب در بیان و برآوردن نیازها
- رشد مؤثر مهارت‌های حل مسئله
بازی‌های مناسب برای کودک بیش فعال
-
بازی شمع فوت‌کردن
از کودک می‌خواهیم، شمعی را که روشن کرده‌ایم فوت کند، بدون خاموش‌شدن شعله، یعنی فقط شعله شمع حرکت کند؛ ولی خاموش نشود. این بازی هم ممکن است مثل بازی‌های دیگر برای بچه‌ها سخت باشد؛ ولی کودک شما با تمرین و تشویق موفق به انجامش خواهد شد.
-
راه‌رفتن روی جدول
با کودک خود به کوچه بروید و از او بخواهید، مسافتی را روی جدول کنار کوچه یا خیابان راه برود و دست‌های خود را باز نگه دارد، این بازی کمک زیادی به حفظ تعادل بدن و تمرکز او می‌کند.
-
بازی با توپ تخم‌مرغی
یک توپ تخم‌مرغی را روی میزی به طول تقریباً یک متر بگذارید. خود شما در یک طرف میز نشسته و کودکتان سمت دیگر میز بنشیند و توپ را با فوت‌کردن به سمت مقابل هدایت کنید، طوری که توپ به‌جای دیگری نرود و اگر هم رفت، با فوت آن را به مسیر درستش برگردانید.
معرفی برخی بازی‌های توجه و تمرکز برای کودکان بیش فعال
-
بازی با توپ بر روی میز
این روش می‌تواند با تقویت تمرکز و توجه کودک تأثیر مثبتی به همراه داشته باشد. چون والد یا درمانگر و کودک هر دو در مقابل و روبه‌روی یکدیگر پشت میزی نشسته و توپ را جلوی خود می‌گذارند و با فوت‌کردن توپ سعی می‌کنند آن را مستقیم به جلوی صورت یکدیگر هدایت کنند و نباید اجازه دهند توپ از مسیر روبه‌رو خارج گشته و به اطراف پرت شود.
-
بازی‌های فکری:
این بازی‌ها به کودکان کمک می‌کند تا تمرکز و توجه خود را افزایش دهند و مهارت‌های حل مسئله خود را ارتقا دهند. نمونه آن پازل، بازی‌های کارتی، بازی‌های استراتژیک هستند.
-
هنر:
فعالیت‌های هنری مانند نقاشی، مجسمه‌سازی و سفالگری در کلاس‌های هنری می‌تواند به کودکان در بیان احساسات خود، خلاقیت و مهارت‌های حرکتی ظریف کمک کند و همچنین به کودکان در آرامش و تمرکز کمک می‌کند.
-
ورزشی:
فعالیت‌های ورزشی می‌تواند به کودکان در تخلیه انرژی اضافی و افزایش تمرکز و توجه و همچنین تقویت عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس آنها کمک کند.
نتیجه‌گیری
یکی از علائم رایج بیش‌فعالی، رفتار بی‌قرار است. بازی‌درمانی می‌تواند مهارت‌های مقابله‌ای سالم برای ایجاد آرامش و افزایش تمرکز در کودک ایجاد کند. کودک با این بازی‌ها بهتر تمرکز کرده و بیش از قبل توجه و حواس خود را به موضوع موردنظر معطوف می‌کند. بازی‌درمانی ابزارهایی را در اختیار کودک قرار داده و به او فرصت می‌دهد تا سطح توجه خود را افزایش دهد.
کدی لند، فروشگاه آنلاین اسباب بازی های آموزشی و سرگرمی های خلاقانه برای کودکان است. با محصولات متنوع و با کیفیت، یادگیری را برای فرزندان خود لذت بخش کنید.
